Atheneum Schoten en Ziekenhuis aan de Stroom (ZAS) willen jongeren meer doen bewegen. Het project ‘GEN V – The Vital Generation’ helpt hen om later een sterke en gezonde generatie te zijn. Want hoe jonger je start met bewegen, hoe meer ‘kapitaal’ je opbouwt voor later en hoe groter de garantie is op een gezonde levensstijl. Zes op de tien Vlamingen heeft wekelijks minder dan 150 minuten lichaamsbeweging (cijfers: Statistiek Vlaanderen).
De aanpak van het project is drieledig: meer bewegen, uitleg van experten en opvolging van hoe de levenskwaliteit van de jongeren evolueert. Vijfentwintig scholieren nemen deel aan het project.
Voordelen van meer bewegen laten ervaren
Niki Leemans, leerkracht lichamelijke opvoeding en initiatiefnemer van GEN V – The Vital Generation:
“Ongezond leven - en daardoor bijkomen - is in onze samenleving gemakkelijker dan gezond leven en sterk zijn. Denk maar aan het gebrek aan lichaamsbeweging door overmatig gamen en social-mediagebruik, bewerkt voedsel in de supermarkt, elektrische fietsen in plaats van klassieke fietsen, e-steps en zittende beroepen. Dat leidt tot overgewicht (body mass index / BMI tussen 25 en 30) en obesitas (BMI van meer dan 30), suikerziekte type II, chronische ziekten en een algemene levenskwaliteit die onder druk staat.”
Het doel is jongeren de voordelen van meer bewegen te laten ervaren en de bijhorende gezondheidsvoordelen te laten voelen. Kwestie van een vitalere generatie te creëren die de maatschappelijke beweegarmoede doorbreekt. Tijdens de jonge jaren bouw je in principe een blauwdruk van je lichaam. In je latere leven ben je geneigd om terug te vallen op die aangeleerde lichaamsbouw en gewoontes. Daarom is het van groot belang om het als jongere goed te doen. Zo leren kinderen van jongsaf dat dagelijkse beweging een vanzelfsprekend en onmisbaar onderdeel is van een gezonde levensstijl.
Ook dienst Fysische geneeskunde van ZAS stapt in project
Het ziekenhuis levert experten met uitstraling, zoals kinesitherapeut Zlatan Berberovic die ook werkt met de jeugd van Royal Antwerp FC. Van zo’n expert horen waarom het zo belangrijk is om te bewegen, geeft de jongeren extra motivatie.
‘Als ziekenhuis weten we als geen ander dat voldoende bewegen bijdraagt aan een betere gezondheid. Zo draagt bewegen bij aan een langer en gezonder leven, onder meer door verminderde kansen op overgewicht, diabetes type 2, hart- en vaatziekten en osteoporose. Naast deze lichamelijke effecten zitten mensen die genoeg bewegen vaak beter in hun vel, en slapen ze beter. Gemiddeld genomen leven mensen die voldoende bewegen ook langer. Omdat we overtuigd zijn van de meerwaarde van dit project, steunen we het graag.’
Specialisten komen naar de kinderen in plaats van omgekeerd
Voor het project GEN V komen specialisten naar de school, zodat ze preventief kunnen werken aan de gezondheid van de kinderen. Zo keert het project de gangbare aanpak om, waarbij mensen pas naar de specialist (arts, kinesitherapeut, diëtist) gaan wanneer het kwaad al is geschied. Denk bijvoorbeeld aan blessures, overgewicht, diabetes, cholesterolproblemen, depressie enzovoort. Dit komt doordat onze maatschappij veel meer gericht is op het behandelen van problemen (curatief) dan op het voorkomen ervan (preventief).
Voorstander van 4 uur lichamelijke opvoeding per week
Niki Leemans:
“Vroeg starten met voldoende lichaamsbeweging is belangrijk. Hoe jonger je start, hoe meer ‘kapitaal’ je opbouwt voor later en hoe groter de garantie op een gezonde levensstijl. Het is wetenschappelijk bewezen dat genoeg bewegen werkt. Alleen gebeurt het in de praktijk jammer genoeg niet genoeg. Daarom zetten we dit project op, zodat het een deel van het curriculum op school kan worden. We zijn ook vragende partij naar de overheid om dit te kunnen integreren in het onderwijs of toch zeker in scholen waar de nood groot is. De school is een uitstekende plaats om jongeren het belang van bewegen bij te brengen. Om die reden ben ik als leerkracht LO voorstander van per week vier uur lichamelijke opvoeding in plaats van twee uur. Elke dag een uur bewegen, behalve woensdag."
“De twee uur lichamelijke opvoeding die de overheid oplegt als minimum zijn waardevol maar te weinig om de beweegdoelstellingen van de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) te halen en te weinig om écht preventief aan gezondheid en levensstijl te werken. Met dit project willen we de overheid een duidelijk signaal geven dat het tijd is om als samenleving echt preventief aan de slag te gaan met onze gezondheid. Genoeg bewegen is goed voor de gezondheid en bespaart later heel wat zorguitgaven.”
3 pijlers: experten, bewegen en onderzoek
Het project steunt op drie pijlers: meer beweging, uitleg en begeleiding van experten en opvolging van de levenskwaliteit.
- De deelnemende scholieren hebben per week twee uur extra beweegtijd tijdens de middagpauze. De begeleiders vragen de kinderen ook om minstens één keer per week buiten de schoolmuren te sporten en dat te registreren op de app Strava.
- Daarnaast komen er specialisten workshops martial arts geven en kunnen er experten komen spreken over beweging, gezondheid en voeding.
- Parallel met het voorgaande volgt het project op hoe de levenskwaliteit van de jongeren evolueert. Dit gebeurt aan de hand van wetenschappelijk onderzoek onder leiding van Niki Leemans. Het onderzoek brengt in kaart hoe gemotiveerd de kinderen zijn om te bewegen en hoeveel ze bewegen buiten de school. Met een beeptest (*) wordt hun cardiovasculaire fitheid in kaart gebracht. Na een nulmeting in de herfst volgt een eindmeting in de lente.
(*) Tijdens de beeptest of shuttle run lopen leerlingen zo vaak ze kunnen heen en weer tussen twee lijnen die twintig meter uit elkaar liggen. De tijd die leerlingen hiervoor krijgen wordt steeds korter.