Op 3 oktober nam ZAS deel aan een seminarie van het Middelheimmuseum over de positieve impact van kunst en natuur op ons mentale welzijn. Het seminarie was de kick-off van hun nieuwe onderzoeksprogramma rond kunst, natuur en mentaal welzijn in samenwerking met de Universiteit Antwerpen en ZAS.
Op het programma stonden tal van onderzoekers, ervaringsdeskundigen en mensen uit de zorgsector die hun ervaringen deelden met een uitverkochte zaal.
Thema’s die op de inspirerende dag passeerden:
- Mindfull Musea in het Verenigd Koninkrijk: hoe kunnen musea een essentiële rol spelen om mensen gezonder en gelukkiger te laten leven;
- Mentale landschapsbouwers: co-creatie in het ecosysteem van kunst, natuur en mentale gezondheid)
- Social prescribing: artsen schrijven een museumbezoek voor om de geestelijke gezondheid van patiënten positief te beïnvloeden)
- Getuigenissen van twee ervaringsdeskundigen over hoe kunst en natuur hen geholpen hebben in hun verwerkingsproces.
Ook twee ZAS-collega's leverden een actieve bijdrage:
- Philippe Minguet, coördinator vaktherapie, gaf een workshop over psycho-educatie (hoe creatieve therapie kan helpen om veerkracht op te bouwen)
- Inge Glazemakers gaf een toelichting over hoe we de kinderen en jongeren van UKJA tijdens het hele traject betrokken hebben in het BYPASS-onderzoek.
De studiedag werd afgesloten met een plechtig en feestelijk moment waarop een Memorandum of Understanding (MOU) werd ondertekend door Sara Weyns (directeur Middelheimmuseum), prof. dr. Herwig Leirs (rector UAntwerpen) en Willeke Dijkhoffz (CEO ZAS). Deze MOU is een intentieverklaring om de samenwerking tussen deze drie partijen verder te zetten en dient als raamwerk om initiatieven in het domein van Kunst, Natuur en Mentaal Welzijn verder te onderzoeken.
Creatief met salamanders
In het verlengde van deze samenwerking nam ZAS UKJA tijdens de 10-daagse deel aan een bijzonder project in het Middelheimmuseum. Kinderen en jongeren gingen aan de slag rond het thema van de salamander, samen met kunstenares Monster Chetwynd en beeldend therapeute Ine Mulier. De salamander staat symbool voor veerkracht en vernieuwing.
Wanneer de salamander zijn staart, poot of zelfs een orgaan verliest, groeit dit langzaam maar zeker weer aan. Hij beweegt zich soepel tussen water en land, tussen kwetsbaarheid en kracht. Vanuit dat beeld creëerden de jongeren hun eigen salamanderkostuums en kleurrijke sculpturen, waarin ze hun persoonlijke perspectieven, gevoelens en verbeelding tot uitdrukking brachten.
De sessies vonden plaats in een omgeving waar kunst en natuur samenkomen, en waar ruimte werd gemaakt voor herstel, creativiteit en innerlijke kracht. De resultaten – de unieke salamanderkoppen – zijn te bewonderen in het museum en tonen op een speelse, ontroerende manier de kracht van kunstzinnige therapie.
Pilates in openlucht
Naast dit artistieke luik bood de coördinator van vaktherapie van UKJA ook twee Pilates-sessies aan voor medewerkers van zowel UKJA als het Middelheimmuseum. Die vonden plaats in open lucht, middenin het museumpark, waar beweging, natuur en kunst elkaar inspireerden.
Het geheel weerspiegelt de essentie van geestelijke gezondheidszorg: verbinding, expressie en veerkracht – zowel binnen als buiten de muren van het ziekenhuis.