Impingement van de schouder

Wanneer je je arm opzij of naar voren omhoogtilt, schuiven er pezen onder het acromion (een stukje bot in je schouder). Normaal is er genoeg ruimte voor je pezen. Toch kan er soms wat wrijving ontstaan tussen de pezen, de slijmbeurs (een soort kussentje gevuld met vocht) en het bot. Die wrijving is volledig normaal: het gebeurt bij iedereen tijdens dagelijkse activiteiten waarbij je je armen boven je hoofd tilt. Maar het mag niet tot pijn leiden.

Als je heel vaak dezelfde beweging maakt boven schouderhoogte – bijvoorbeeld bij het schilderen, poetsen of tennissen – kan de wrijving zorgen voor een ontsteking van de pezen of de slijmbeurs. Na een tijd kan er zelfs een scheurtje in je pees komen.

Bij sommige mensen is de ruimte waar de pezen doorheen moeten kleiner dan normaal. Dan is het risico op een impingement groter of kan het impingement verergeren. De ruimte kan bijvoorbeeld verkleinen door botsporen (kleine extra stukjes bot die ontstaan door ouderdom of slijtage van het gewricht) onder het acromion of bij het AC-gewricht (het gewricht tussen je sleutelbeen en je schouder).

Een impingement kan verschillende oorzaken hebben. Vaak heeft het te maken met de vorm van de bovenrand van het acromion. Ook verkalking in de pezen en een onevenwicht tussen de spieren van het schoudermanchet zijn mogelijke oorzaken.

Een impingement veroorzaakt pijnscheuten, vooral aan de boven- en voorzijde van je schouder. Sommige mensen voelen daarnaast uitstralende pijn naar de bovenarm. De pijn wordt erger wanneer je je arm naar opzij opheft of vooruitsteekt. Ook als je naar je achterzak reikt of tijdens je slaap kan je pijn voelen, zeker als je op de pijnlijke schouder ligt.

Hoe erger de ontsteking, hoe meer uitgesproken de symptomen. Na een tijd kan je gewricht zelfs geleidelijk aan stijver worden, met verminderde kracht en mobiliteit van je schouder als gevolg.

Via een röntgenonderzoek en een echografie van de schouder kan de arts andere aandoeningen uitsluiten.

Een impingement wordt meestal eerst behandeld zonder ingreep. Ontstekingsremmende medicatie en kinesitherapie kunnen de ontsteking afremmen. Daardoor vermindert de pijn en behoud je de normale beweeglijkheid van je schoudergewricht.

Is de pijn heel aanwezig? Dan kan een inspuiting met een cortisonepreparaat worden toegediend in de slijmbeurs. Cortisone heeft een sterk ontstekingsremmend effect. Hoewel de werking van cortisone tijdelijk is, kan het de pijn gedurende een lange tijd verminderen en kan het de ontsteking van de slijmbeurs doen verdwijnen.

Door de mogelijke neveneffecten van cortisone – gewichtstoename, huidproblemen, infecties ... – worden er meestal maximaal 3 inspuitingen toegediend, telkens met een tussenperiode.

Levert de combinatie van ontstekingsremmende medicatie, kinesitherapie en cortisone-inspuitingen niet het gewenste resultaat op over een periode van 6 maanden? Dan is een ingreep noodzakelijk om meer ruimte vrij te maken voor de slijmbeurs en de schouderpees.

• Als de ingreep onder sedatie of volledige verdoving gebeurt, moet je de dag van de ingreep nuchter zijn. Dat betekent dat je vanaf 6 uur voor de ingreep niet meer mag eten, drinken of roken.
• Vraag je arts of hoofdverpleegkundige of je dagelijkse medicatie zoals gewoonlijk mag nemen met een klein beetje water.
• Breng geen make-up aan.
• Waardevolle juwelen laat je beter thuis.
• Draag losse bovenkleding. Vaak vragen we om die te wisselen voor een operatieschortje.

Na de ingreep moet je een 3-tal maanden revalideren. Dat gebeurt onder begeleiding van een kinesitherapeut. Tijdens je revalidatie krijg je meestal nog pijnstillende of ontstekingsremmende medicatie.

In de eerste fase van de kinesitherapie werk je rond pijnvermindering en het terugwinnen van je passieve beweeglijkheid. Het evenwicht tussen enerzijds je mobiliteit terugwinnen en anderzijds geen nieuwe overbelasting uitlokken, is daarbij heel belangrijk. Doe niet te veel en ga niet te snel!

In een tweede fase voer je actieve en spierversterkende oefeningen uit. Die zorgen ervoor dat je de juiste balans tussen je verschillende schoudergordelspieren terugwint.

Een licht ongemak is normaal na de ingreep. Eventueel kan je paracetamol (bijvoorbeeld Dafalgan) innemen om de last te verlichten.
Bij elke ingreep die je uitvoert op het lichaam, kunnen er verwikkelingen optreden. Ze kunnen voorkomen vlak na de ingreep, maar ook vele jaren later. Dit zijn de meest frequente en belangrijkste complicaties die kunnen optreden bij de behandeling van een impingement. Vraag je arts gerust om meer uitleg bij

• verstijving van de schouder (frozen shoulder)
• infectie
• schouder-handsyndroom, een combinatie van verstijving van de schouder en uitstralende pijn naar de voorarm of hand

In overleg met je arts worden een eerste controle en alle volgende consultaties afgesproken.

De ingreep gebeurt in het dagziekenhuis van ZAS Cadix, ZAS Palfijn of ZAS Vincentius.

De controles achteraf vinden plaats in ZAS Augustinus, ZAS Cadix, ZAS Hoge Beuken, ZAS Middelheim, ZAS Palfijn, ZAS Sint-Jozef, ZAS Vincentius of in de privépraktijk van je arts.