Wat is een trauma?
Het woord ‘trauma’ komt uit het Grieks en betekent letterlijk ‘wond’ of ‘verwonding’. Een verwonding kan lichamelijk of emotioneel zijn. Hier bedoelen we met ‘trauma’ een ernstige lichamelijke verwonding door een externe oorzaak, zoals een val, verkeersongeval of arbeidsongeval.
ZAS brengt de gespecialiseerde zorg voor traumapatiënten samen in het Traumacentrum van ZAS Cadix.
Wat doet het Traumacentrum?
In het Traumacentrum staan dag en nacht een – speciaal daarvoor opgeleid – multidisciplinair traumateam en hoogtechnologische infrastructuur klaar. Patiënten met heel zware en/of complexe verwondingen krijgen er snel de juiste gespecialiseerde zorg.
Het Traumacentrum focust op het volledige traject dat de zwaargewonde patiënt doorloopt: van de eerste opvang in het ziekenhuis tot en met de revalidatie (zie Hoe verloopt het zorgtraject van de traumapatiënt?). Alle zorgprocessen en verschillende fasen zijn volledig op elkaar afgestemd en worden strikt gecoördineerd.
Supraregionaal traumacentrum
Het Traumacentrum van ZAS Cadix is erkend als supraregionaal traumacentrum (level 1, het hoogste niveau). Het kreeg dat kwaliteitslabel na een audit door de Duitse vereniging voor traumachirurgie DGU (Deutsche Gesellschaft für Unfallchirurgie). DGU onderscheidt drie soorten traumacentra: supraregionale (level 1), regionale (level 2) en lokale (level 3).
Als supraregionaal traumacentrum (level 1) voldoet het Traumacentrum van ZAS Cadix aan de hoogste eisen op vlak van gespecialiseerde zorg, infrastructuur, organisatie van de traumazorg, capaciteit om meerdere traumapatiënten tegelijk op te nemen, beschikbaarheid van gespecialiseerd personeel en het aantal behandelde zwaargewonde patiënten per jaar.
Lees ook ZAS Cadix erkend als supraregionaal traumacentrum (level 1)
Wie krijgt verzorging in het Traumacentrum?
Het Traumacentrum van ZAS Cadix behandelt de meest complexe trauma’s. Vaak gaat het om patiënten die meerdere zware en/of complexe letsels hebben opgelopen. Dat betekent dat verschillende organen zijn verwond en dat er voor de behandeling meerdere medische specialismen nodig zijn.
Het Traumacentrum biedt ook hooggespecialiseerde zorg aan onder andere mensen met brandwonden, neurologische letsels en amputaties.
Voor trauma’s bij kinderen en bij zwangere patiënten werkt ZAS nauw samen met UZA. Voor de verzorging van brandwondenpatiënten rekent UZA dan weer op ZAS Cadix.
Hoe verloopt het zorgtraject van de traumapatiënt?
Bij een noodoproep naar 112 stuurt de noodcentrale het dichtstbijzijnde medische team om ter plaatse de eerste zorgen toe te dienen en om de gewonde persoon naar het meest aangewezen ziekenhuis over te brengen. Dat is niet noodzakelijk het dichtstbijzijnde ziekenhuis. Bij heel zware en/of complexe verwondingen brengen de hulpdiensten de patiënt vaak al meteen naar een supraregionaal traumacentrum zoals het Traumacentrum van ZAS Cadix. Soms gebeurt dat pas na opvang en acute behandeling in het dichtstbijzijnde ziekenhuis.
ZAS Cadix beschikt zelf dag en nacht over 1 MUG (mobiele urgentiegroep met 1 gespecialiseerde verpleegkundige en 1 spoedarts), 1 PIT (paramedisch interventieteam met 1 verpleegkundige en 1 ambulancier) en 1 ambulance (met 2 ambulanciers).
Als de hulpdiensten een traumapatiënt naar het Traumacentrum van ZAS Cadix brengen, verwittigen ze meteen het ziekenhuis zodat de nodige faciliteiten tijdig beschikbaar zijn. De arts van het Traumacentrum roept alle betrokken specialisten van het traumateam op en deelt de nodige info over de patiënt. Het team wordt samengesteld in functie van de verwachte letsels en kan variëren naargelang de ernst van het trauma.
Als de patiënt aankomt in ZAS Cadix staat het traumateam klaar om onmiddellijk de meest dringende zorgen toe te dienen, bijvoorbeeld een bloedtransfusie, eerste medische beeldvorming, dringende operaties of andere specifieke behandelingen volgens de vastgestelde letsels.
Als de toestand van de patiënt het toelaat, voert het traumateam gedetailleerde medische beeldvorming uit om tot de correcte diagnose te komen. Voorbeelden van zulke onderzoeken zijn een CT-scan of MRI. Met een supersnelle lift (ook wel ‘hotline’ genoemd) brengt het team onze patiënten in slechts 90 seconden van Spoed naar Medische beeldvorming en terug. Zo gaat geen kostbare tijd verloren.
Sommige patiënten zijn zo ernstig gewond dat medische beeldvorming niet mogelijk is. Dan gaan patiënten onmiddellijk door naar de operatiekamer.
In ZAS Cadix is 1 van de 14 operatiekamers (OK) permanent beschikbaar voor traumazorg. Als het nodig is, kan het traumateam over bijkomende operatiekamers beschikken. De verschillende chirurgische disciplines zijn dag en nacht beschikbaar voor dringende interventies.
Kritieke patiënten krijgen verdere behandeling op de uitgebreide afdeling Intensieve zorg (IZ). In ZAS Cadix zijn er 21 IZ-bedden beschikbaar, naast 10 brandwondenbedden.
Na de kritieke fase wordt de behandeling voortgezet op de gespecialiseerde verpleegafdeling Trauma en Heelkunde. De verpleegkundig specialist traumazorg coördineert de traumazorg.
Ondersteund door paramedische zorgverleners zoals kinesitherapeuten, ergotherapeuten, psychologen, logopedisten en diëtisten zorgt het traumateam voor een zo spoedig mogelijk herstel.
Welke disciplines zijn betrokken bij de traumazorg?
De gespecialiseerde zorg wordt geboden door onder andere Spoed, Medische beeldvorming, Anesthesie, Algemene heelkunde, Neurochirurgie en Intensieve zorg.
Afhankelijk van de aard van de verwondingen, werken we ook vaak samen met onder andere, Interventionele radiologie, Oogheelkunde, Orthopedie en Traumatologie, Plastische chirurgie, Thoracale heelkunde, Urologie en Vaatheelkunde.
Als er revalidatie nodig is, werken we ook samen met Fysische geneeskunde en revalidatie.
In ZAS Cadix bevindt zich ook het door het European Burns Association (EBA) erkende Brandwondencentrum, waardoor patiënten met een combinatie van brandwonden en traumatische verwondingen de meest optimale zorg kunnen krijgen.
Team
Het Traumacentrum van ZAS Cadix kan rekenen op een ervaren en toegewijd team van hooggespecialiseerde zorgverleners. In de eerste fase bestaat het team uit een urgentiearts, anesthesist, chirurgen uit diverse disciplines, een specialist intensieve zorg en een gespecialiseerd verpleegkundig team. In een latere fase zijn dat zorgverleners gespecialiseerd in traumazorg, pijnbehandeling, revalidatie, psychologen en patiëntbegeleiding.
Het Traumacentrum van ZAS Cadix wordt geleid door:
Dr. Bart Gypen: directeur en expert in algemene en thoracale heelkunde (borstkasoperaties)
Dr. Geert Peersman: plaatsvervangend directeur en expert in orthopedische traumatologie
Dr. Tine Bosiers: coördinator en gespecialiseerd in urgente traumazorg
Anaïs Michielsen: verpleegkundig specialist traumazorg en eerste aanspreekpunt voor patiënten en familie
Samenwerking binnen Antwerps Trauma Netwerk
11 ziekenhuizen in de provincie Antwerpen en het Waasland vormen samen het Antwerps Trauma Netwerk (ATN). Dat werd in november 2024 als eerste Belgische traumanetwerk gecertificeerd door DGU (Deutsche Gesellschaft für Unfallchirurgie).
In het Antwerpse Trauma Netwerk (ATN) werkt ZAS samen met AZ Herentals, AZ Klina, AZ Monica, AZ Sint-Blasius, AZ Turnhout, AZ Voorkempen, Heilig Hart Lier, UZA, VITAZ en Ziekenhuis Geel. Als supraregionale traumacentra spelen ZAS en UZA een centrale rol in de coördinatie van traumazorg binnen dat brede netwerk.
Binnen het ATN deelt het Traumacentrum van ZAS Cadix expertise met andere traumacentra door middel van opleidingen, audits en kwaliteitsprojecten.
Lees ook: Antwerps Trauma Netwerk krijgt als eerste Belgische netwerk internationale erkenning
Rol als opleidingscentrum
Het Traumacentrum van ZAS Cadix is door ETC (European Trauma Course) erkend als opleidingscentrum voor traumazorg. ETC is een interactieve en multidisciplinaire cursus voor artsen en verpleegkundigen over moderne traumaopvang. De nadruk ligt op wetenschappelijk onderbouwde technieken, teamwork, communicatie en niet-technische vaardigheden.
Kwaliteitsverbetering en opleiding
Het Traumacentrum van ZAS Cadix hecht veel belang aan kwaliteitsverbetering en opleiding. Regelmatige simulatieoefeningen, protocollen en interdisciplinaire feedbackmomenten garanderen de beste zorg voor onze patiënten.
Geen resultaten gevonden.